आज सालको सबैभन्दा ठूलो र अन्तिम चन्द्र ग्रहण : कुन समयमा लाग्छ, सूतक कहिले सुरु हुन्छ र कहिले अन्त्य हुन्छ?
अवधि र समय
यो ग्रहणको कुल अवधि करिब ३ घण्टा ३० मिनेट रहनेछ। काठमाडौं समय अनुसार १०:११ बजेबाट सुरु हुने यो घटना बीरगंज सहित पर्सा जिल्लाभरि देखिनेछ।
सूतक काल
हिन्दू धार्मिक मान्यताअनुसार ग्रहण सुरु हुनुअघि करिब ९ घण्टा अघिदेखि सूतक काल लागू हुन्छ। यसअनुसार आज दिउँसो करिब १२:५७ बजेदेखि नै सूतक लाग्नेछ। तर, बालबालिका, वृद्ध तथा गर्भवती महिलाहरूका लागि सूतक समय साँझ करिब ६:३५ बजेबाट मात्र प्रभावकारी हुने बताइएको छ।
धार्मिक र ज्योतिषीय महत्व
यो ग्रहण विशेष मानिन्छ किनभने यसले भाद्र पूर्णिमा र पितृपक्षको सुरुवातसँग संयोग पारेको छ। ज्योतिषविद्हरूका अनुसार यस्तो संयोग करिब १२२ वर्षपछि मात्र बनेको हो।
ग्रहण अवधिमा खाना पकाउने, मूर्तिसँग स्पर्श गर्ने वा कुनै शुभकार्य गर्ने निषेध मानिन्छ। ग्रहणपछि स्नान गरेर दानपुण्य (धान, दूध, चाँदी, वस्त्र आदि) गर्नु शुभ फलदायी हुने विश्वास छ।
सारांश
ग्रहण सुरु: राति १०:११ बजे (बिर्गञ्जमा १०:१३)
ग्रहण शिखर: राति ११:४२ बजे
ग्रहण अन्त्य: बिहान १:०४–१:४१ बजे
कुल अवधि: करिब ३.५ घण्टा
सूतक काल: दिउँसो १२:५७ बजेबाट, विशेष वर्गका लागि साँझ ६:३५ बजेबाट
आज राति आकाश हेर्ने जो कोहीका लागि यो एक दुर्लभ अवसर हुनेछ। खगोलविद्हरूले चन्द्रग्रहणलाई वैज्ञानिक दृष्टिकोणले नजिकबाट हेर्न आग्रह गरेका छन् भने धार्मिक विश्वास राख्नेहरूले परम्परा अनुसारका नियम पालन गर्न सक्नेछन्।